یادداشت محسن امین در شماره 294

هنر، تغییر سبک زندگی است

برای خواندن یادداشت به ادامه مطلب بروید...

هنوز که هنوز است، با خودروی تک سرنشین می‌آیم سر کار چون فکر می‌کنم هنوز نه اتوبوس و مترو انتخاب‌های مناسبی هستند و نه تاکسی گزینه اقتصادی‌تری نسبت به ماشین شخصی است. بحث، بحث مصادیق هدفمند کردن یارانه‌هاست که قاعدتا باید خیلی ملموس سبک زندگی ما را عوض کند اما به نظر، غیر از سوق دادن به صرفه‌جویی و قناعت‌پیشگی کار چندانی نخواهد کرد. می‌خواهم تاکید کنم صرفه‌جویی که دارد با خبر رسیدن قبض‌های گران‌قیمت بین همه جا می‌افتد، کمترین هنر این طرح است.


می‌خواهم تاکید کنم هنر اصلی، به هم زدن پیش‌فرض‌های محاسبات زندگی روزمره ما در مواردی است که انتخاب‌های مختلفی داریم وگرنه که به جای لامپ فقط می‌شود لامپ استفاده کرد و البته نمونه کم مصرفش و مصرف کمش را. اما در مواردی مثل بحث قدیمی «استفاده از ماشین شخصی تک سرنشین یا اتوبوس و تاکسی»، بعید می‌دانم با این وضعیت به مقصودی برسیم. نشانه‌اش ترافیک ثابت و آلودگی تثبیت شده هوای تهران است که حتما به خاطر کثرت ماشین‌های شخصی‌ در شهر است.


من فکر می‌کنم یکی از اشتباه‌های مهم آقای رویانیان و همکارانشان که غیر از هدفمند کردن قیمت سوخت، مصرف بهینه آن با تغییر الگوی رفت و آمد شهری را مد نظر داشته‌اند، فقط گران کردن کرایه اتوبوس، مترو و تاکسی‌ به روش‌های مختلف است.
کاری که جدای از تاثیر روانی، باعث شده هنوز هم تفاوت معناداری در هزینه استفاده از خودروی شخصی تک‌سرنشین حتی با بنزین 700 تومانی و سوار شدن تاکسی‌هایی که همزمان 15 تا 20 درصد افزایش کرایه دارند وجود نداشته باشد. حتی می‌خواهم به جناب رویانیان، تجربه اجباری کردن بستن کمربند سرنشین جلو در آذرماه سال 83 را یادآوری کنم؛ کاری که باعث شد عملا در فاصله سه ماه، قیمت تاکسی‌ها دو بار گران شود.


اول به خاطر چهار نفری شدن مسافرهای تاکسی‌ها و بار دوم به خاطر اینکه بالاخره آخر سال باید این کرایه برای سال بعد گران شود! البته این را قبول دارم که باتوجه به گران شدن نرخ بنزین چاره‌ای جز افزایش نرخ کرایه‌ها نبوده و راننده‌ها هم مثل ما باید برای شرایط جدید آماده شوند.اما شاید بهتر بود که آنها همان سهمیه قدیمی بنزین 100 تومانی را دریافت می کردند و در عوض کرایه هایشان گران نمی شد.


با منطق فعلی، هنر اصلی این طرح مهم که تغییر سبک زندگی مردم، نه به خاطر گران شدن همه چیز بلکه به دلیل اقتصادی‌تر بودن گزینه‌های عام‌المنفعه است، محقق نمی‌شود. یک پیش‌بینی ساده که گذشت زمان صحت و سقمش را مشخص خواهد کرد!