پ نه پ تحقیق هستند!

ر بین تمام اصطلاحات امسال عبارت طنز «پ نه پ» معروف‌تر از بقیه شد و حتی به سریال‌های تلویزیونی هم رسید (تکیه کلام مریم سعادت در سریال «نقطه سر خط» همین بود). «پ نه پ» صاحب مدخلی در دایره‌المعارف اینترنتی ویکیپدیا شد و مجموعه‌ای از «پ نه پ»های اینترنتی که با فرصت‌شناسی تبدیل به کتاب شد هم فروش فوق‌العاده‌ای داشت و سه جلد «پ نه پ» در فصل زمستان پرفروش‌ترین‌های بازار کتاب بودند و حتی کتاب‌های خاطرات لیونل مسی، اپرا وینفری و اشرف پهلوی هم نتوانستند با آن رقابت بکنند.

تا به حال فقط دو مطلب درباره این اصطلاح نوشته شده است. یکی مقدمه‌ای که علیرضا وصفی، گردآورنده مجموعه کتاب‌های «پ نه پ» در ابتدای کتاب اول آورده و بیشتر به کلیات اختصاص دارد. چیزهایی نظیر این: «مبتکر اصلی این ژانر طنز(!) به طور دقیق مشخص نیست … طنزهای اجتماعی «پ نه پ» گونه‌ای مطایبه‌ خانوادگی و اجتماعی، دور از هزل و هجو است…. از نظر ساختار ادبی زیرگروه ادبیات شفاهی قرار می‌گیرد…»

اما مطلب جدی‌تر را نگین حسینی در شماره ۱۶ ماهنامه «مدیریت ارتباطات» نوشت با عنوان «بررسی ارتباطی لطیفه‌های موسوم به پـَـ نـَـ پـَـ». این مقاله بر مبنای نظریه ارتباطات شفاهی بود و درباره‌ شکل‌گیری پدیده «پ نه پ» از دیدگاه ارتباطی بحث می‌کرد. بخشی از این مقاله را بخوانید: «یکی از مباحث ارتباطی در حوزه ارتباطات شفاهی که بررسی پدیده پ نه پ را امکان‌پذیر می‌کند، «مقصودهای ارتباطی» است. با استفاده از این مبحث، می‌توان نحوه شکل‌گیری و ساخت هر پ نه پ را شناسایی کرد. کسانی که به شیوه پ‌نه‌پ سؤال‌های روزمره را پاسخ می‌دهند، ضمن خنداندن مخاطب، او را به‌طور جدی به این فکر فرو می‌برند که در ارتباطات شفاهی و حین گفت‌وگو، چرا سؤالاتی از این دست میان افراد رد و بدل می‌شود که پاسخ آنها چنان مبرهن است که اصل پرسش را زیر سؤال می‌برد و حتی آن را به سُخره می‌گیرد؟ آیا چنین پرسش‌هایی در متن مکالمات و ارتباط شفاهی انسان‌ها، زیادی و بی‌فایده به نظر نمی‌رسند؟»

همشهری جوان ۳۵۲  www.h-j.ir