از حالا جشن بگیریم؟

تیم‌های همگروه ایران در مسابقات جام جهانی چطور صعود کرده‌اند؟ آیا واقعا گروه اول آسیا ساده است؟

«صعود ایران به مسابقات جام جهانی را تبریک می‌گویم.» این جمله شاهکار متعلق به پرویز مظلومی است که بعد از اعلام نام همگروهان تیم ملی ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی گفته شد. هر چند سرمربی استقلال اغراق کرد و خیلی‌ها از حرف‌های او بغض نسبت به کی‌روش را حس کرده‌اند اما واقعیت این است که اکثر کار‌شناسان هم در وهله اول اعتقاد داشتند تیم‌های حاضر در گروه ایران بهترین انتخاب برای حضور تیم ملی در مرحله بعد هستند. کره جنوبی، ازبکستان، لبنان و قطر. مبنای این اظهارنظر‌ها البته کیفیت تیم‌ها نبود که به سابقه‌شان بازمی‌گشت. ایرانی‌ها از استرالیا و عراق خاطرات خوبی ندارند و تیم‌های عمان و اردن ناشناخته‌تر از قطر و لبنان هستند. این مبنای همه دست افشانی‌ها برای صعود ساده ایران به جام جهانی بوده. ضمن اینکه با استراحتی که AFCبرای ایران در نظر گرفت ماه خرداد از جهنم به بهشت تبدیل شد و البته اینکه ازبک‌ها ۵ بازیکنشان را در بازی با ایران ندارند. این اما همه ماجرا نیست. اطلاعات جزیی تیم‌های حاضر در گروه ایران نشان می‌دهد که کار تیم ملی ایران برای صعود به مرحله بعد مشکل است. تا جایی که کی‌روش در مصاحبه با تلویزیون قطر درمورد لبنان گفته: «امیدوارم ما قربانی لبنان نباشیم!» 

با این جمله کی‌روش، کمی صعود ایران به مرحله بعد سخت به نظر می‌رسد. برای اینکه بدانیم صعود ایران چقدر سخت یا ساده است، به جواب چند سوال زیر نیاز داریم. 

تیم‌های هم گروه ایران چطور به این مرحله رسیده‌اند؟ ستاره این تیم‌ها کیست؟ لژیونر‌هایشان در کدام کشور‌ها بازی می‌کنند؟ نتایج اخیر این تیم چطور بوده؟ و......

کره جنوبی 

شیاطین سرخ آسیا

ترسناک‌ترین تیم گروه ایران بدون شک کره‌جنوبی است. آن‌ها بعد از استرالیا بیشترین لژیونر را در اروپا دارند و به همین دلیل احتمالا بازیکنانشان بسیار آماده‌تر از تیم ملی ایران هستند. آن‌ها در فهرستشان چهار مهاجم دارند که چویونگ در آرسنال بازی می‌کند، جوگوک در نانت، دونگ ون در ساندرلند و هیونگ مین هم در‌هامبورگ. بولتون سلتیک و بازل دیگر تیم‌هایی هستند که بازیکنان کره‌ای را جذب کرده‌اند. سرمربی کره‌جنوبی برای بازی آخر این تیم البته فقط از ستاره آرسنالی خود استفاده کرد و به همین دلیل هم نزدیک بود به کویت ببازند اما دست او برای بازی‌های مرحله نهایی کاملا باز است. از آن ترسناک‌تر معدل سنی تیم ملی کره‌جنوبی است. این تیم هرچند در دو بازی آخر خود تیمی با معدل سنی ۲۹ سال را به زمین فرستاده اما در فهرست اصلی کره در بازی‌های قبل‌تر معدل سنی تیم ۲۴ سال بوده. ضمن اینکه اگر سرمربی کره‌ای بخواهد مانند کی‌روش بازیکنانی مثل یعقوب کریمی را در فهرستش جای دهد معدل سنی این تیم می‌تواند تا ۲۳ سال هم پایین بیاید. ستاره‌های جوان کره‌جنوبی در جام جهانی به ۲۵ سالگی می‌رسند و این اوج پختگی سیستم استعدادیابی کره‌جنوبی است. 

 

مدل صعود 

 

حریف سنتی ایران در آسیا به خاطر حضور در دوره قبلی جام جهانی، از مرحله گروهی وارد مسابقات شد. کره‌ای‌ها بازی‌ها را خوب شروع کردند. آن‌ها در چهار بازی اول یک بار لبنان را بردند و دو بار امارات را. یک مساوی هم در خانه کویت به دست آوردند. تا اینجای کار همه چیز مرتب به نظر می‌رسید اما باخت در خانه لبنان کار را برای کره کمی خطرناک کرد. کار به جایی رسید که اگر در روز آخر مسابقات لبنان امارات را می‌برد و کره هم به کویت می‌باخت، کره از بازی‌ها حذف می‌شد، اما شیاطین سرخ آسیا در آخرین بازی با حرفه‌ای‌گری کویت را ۲-۰ شکست دادند و به عنوان تیم اول گروه B به مرحله سوم صعود کردند. کره‌جنوبی در خانه تیم بسیار خطرناکی است. آن‌ها هر سه بازی خانگیشان را با پیروزی به پایان بردند و در این ۳ بازی مجموعا ۱۰ گل زدند اما در خارج از خانه تا حدودی متزلزل نشان داده‌اند. آن‌ها از سه بازی خارج از خانه یک برد، یک مساوی و یک باخت به دست آورده‌اند. ستاره کره در مرحله گذشته، مهاجم ۲۶ ساله آرسنال بود که در مجموع این مسابقات شش گل برای قرمزپوشان به ثمر رساند. 

 

 

ازبکستان

 

گرگ‌های سفید

 

غیبت «تورسنوف، جباروف، گالیولین، توهتاجوف، گینریخ» بهترین خبر در همگروهی ایران و ازبکستان است والا که حتما عراق گزینه بهتری برای همگروه شدن با ایران بود. ازبک‌های غول پیکر آمار بسیار عجیب‌وغریبی در یک سال و نیم اخیر داشته‌اند. آن‌ها ۱۴ ماه است که در هیچ مسابقه رسمی‌ای شکست نخورده‌اند. هرچند ازبکستان در مسابقات دوستانه به تیم‌های اوکراین، کویت و حتی امارات هم باخته اما تا بازی در مقابل تیم ملی ایران رکوردشان به ۱۸ ماه بدون شکست خواهد رسید که آمار قابل‌توجهی است. ازبکستان در جام ملت‌های آسیای سال گذشته نمایش خیره کننده‌ای داشت و باوجود حذف در بازی مقابل کره‌جنوبی در یک هشتم نهایی تن همه تیم‌های حاضر در مسابقات را لرزاند. 

 

مدل بازی ازبک‌ها تفاوت فاحشی با کل آسیا دارد و تیم‌هایی که قدرت بدنی خوبی ندارند، حتما مقابل ازبکستان به مشکل می‌خورند. ستاره این تیم ستاره تاریخ فوتبال این کشور هم هست. ماکسیم شاتسکیخ در ۶۰ بازی‌ای که برای تیم ملی ازبکستان انجام داده ۳۴ گل به ثمر رسانده و زوج خطرناکی را با گینریخ تشکیل داده. مشکل اصلی او البته سنش است. بازیکن ۳۴ ساله ازبک حتی اگر تیمش هم صعود کند به احتمال زیاد با ۳۶ سال سن جام جهانی را نخواهد دید. روسیه، لهستان، اوکراین و قطر مهم‌ترین کشورهایی هستند که بازیکنان ازبک در آن‌ها بازی می‌کنند. اودیل احمدوف هم که در آنژی ماخاچ قلعه بازی می‌کند، مهم‌ترین لژیونر ازبکستان است. 

 

مدل صعود

 

ازبک‌ها بهتر از این نمی‌توانستند مرحله گروهی را به پایان برسانند. شاگردان وادیم آبراموف در مرحله پلی‌اف با قرقیزستان روبرو شدند و در مجموع بازی‌های رفت و برگشت ۷-۰ از سد همسایه‌شان گذشتند. ازبکستان در مرحله گروهی در گروه نسبتا سختی قرار گرفت. آن‌ها برای صعود می‌بایست حداقل یکی از دو تیم ژاپن و کره‌شمالی را از پیش‌رو برمی‌داشتند. دو تیمی که در دوره قبلی جام جهانی حاضر بودند. ازبک‌ها کارشان را با برد ۱-۰ در خانه تاجیکستان شروع کردند اما در بازی بعدی در خانه ۱-۱ مقابل ژاپن متوقف شدند. از بعد از این بازی بود که طوفان ازبکستان شروع شد. آن‌ها ابتدا دست به کار بزرگی زدند و کره‌شمالی را ۱-۰ در پیونگ‌یانگ بردند. بعد از آن کره را در تاشکند بردند تا صعودشان را به مرحله بعد قطعی کنند. ازبکستان در دو بازی پایانی هم ابتدا تاجیکستان را ۳-۰ برد و در آخرین بازی‌هم ژاپن را در ورزشگاه تویوتا شکست داد تا به عنوان تیم اول به مرحله بعد صعود کند. ازبکستان با ۱۶ امتیاز، بهترین تیم صعود کننده از مرحله گروهی بود. آن‌ها به غیر از جباروف که جایزه بهترین بازیکن سال ۲۰۱۱ آسیا را از آن خود کرده‌است، دو مهاجم خطرناک به نام‌ گینریخ و شاتسکیخ دارند. 

 

 

قطر

 

عنابی‌های خارجی

 

فارغ از نتیجه‌ای که در مسابقات مقدماتی به دست می‌آید، قطر ساده‌ترین حریف ایران است. این تیم نه قدرت بدنی ویژه‌ای دارد، نه معدل سنی بازیکنانش اذیت کننده است و نه حتی ستاره‌ای دارد که بازیکنان تیم ملی را بترساند. تیم ملی قطر برخلاف سه تیم بالا‌تر از خود هیچ لژیونری در خارج از این کشور ندارد و حتی بازیکنانی از ملیت‌های دیگر برای قدرتمند شدن به قطر آورده. سباستین سوریا (پاراگوئه) و فابیو سزار (برزیل) مانند مارکونه (برزیل) کواسی (غنا) و گومو (گینه) بازیکنی هستند که تغییر ملیت دادند و برای قطر بازی می‌کنند. قطر برنامه‌ریزی برای فوتبال مدرن را پنج سال است آغاز کرده و در اختیار گرفتن میزبانی جام جهانی و تبلیغات روی پیراهن بارسلونا از بزرگ‌ترین این برنامه‌هاست. لیگ فوتبال قطر هم با لژیونرهایی که از کشورهای مختلف استخدام می‌کند کم کم به لیگ‌های درجه یک آسیا نزدیک می‌شود. با این همه، نمایش برنامه‌ریزی‌های سنگین این کشور شیخ‌نشین پولدار هیچ وقت در تیم ملی این کشور دیده نشده و همچنان مهم‌ترین افتخار قطر قهرمانی در جام خلیج فارس است. آن‌ها هیچ وقت رنگ جام جهانی راندیده‌اند و بعید است این دوره هم ببینند. تنها نکته‌ای که ممکن است برای تیم‌های حریف از طرف قطر دردسر درست کند نباختن‌های این تیم است. ازبکستان، ایران و کره جنوبی برای صعود به امتیازهای دیدار با قطر نیاز دارند. 

 

مدل صعود

 

قطر در مرحله پلی‌آف با نتیجه ۴-۲ ویتنام را از پیش رو برداشت و در گروه E با ایران، بحرین و اندونزی همگروه شد. شاگردان پائولو آئتوری در دو بازی رفت و برگشت مقابل بحرین ۰-۰ مساوی کردند. اندونزی را ۳-۲ و ۴-۰ بردند و در دو بازی رفت و برگشت مقابل ایران مساوی کردند تا با یک امتیاز بیشتر از بحرین به همراه ایران به مرحله سوم صعود کنند. اگر از شائبه‌هایی که بعد از بازی برگشت ایران و قطر به وجود آمد، صرفنظر کنیم، قطری‌ها باید صعودشان را مدیون ایران باشند. تیم ایران، بحرین را با شش گل درهم کوبید و از قطر عقب انداخت. نکته جالب درباره قطری‌ها سرسختی‌ این تیم است. آن‌ها هیچ‌کدام از شش بازی مرحله گروهیشان را نباخته‌اند. 

 

 

لبنان

 

کاج خطرناک 

 

لبنان خطرناک است. این را کی‌روش قبول دارد و هر کسی که یک بازی از این تیم را دیده باشد تایید می‌کند. آن‌ها ستاره بسیار ویژه‌ای ندارند و بازیکنان حاضر در فهرستشان سرجمع در تاریخ بازی‌های ملی ۵۸ گل زده‌اند. نکته مهم‌تر اینکه از این تعداد گل ۳۰ گلش را فقط دو بازیکن زده‌اند. هشت بازیکن دیگر هم سایر گل‌های این تیم را به ثمررسانده‌اند. این آمار دربرابر بد‌ترین تیم گروه که قطر است با ۷۸ گل واقعا ناچیز به نظر می‌رسد اما لبنانی‌ها یک ویژگی دارند و آن هم اینکه برای این تیم تمام انرژی روحی ملتشان را گذاشته‌اند. شاید این تیم را بشود با تیم عراق در جام ملت‌های ۲۰۰۷ که شگفتی‌ساز شد مقایسه کرد. لبنانی‌ها در هیچ بازی داخل خانه‌ای شکست نخورده‌اند و این وحشتناک بودن تیمشان را به نمایش می‌گذارد. هر چند در این بین خیلی‌ها معتقدند که از نظر کیفی تیم عمان انتخاب بسیار سخت‌تری نسبت به لبنان بوده اما شکست کره‌جنوبی در بیروت پیغام مشخصی برای همه تیم‌های گروه لبنان است. بعد از محمد قدار بهترین بازیکن این تیم رودا ان‌تر است که ۱۷ گل هم به ثمر رسانده و ۳۱ ساله است. لبنانی‌ها با آرزوی رسیدن به جام جهانی فاصله زیادی دارند اما می‌توانند رویای ملت‌های دیگر را راحت خراب کنند. حداقل کره جنوبی بیشتر از سایر تیم‌ها ازلبنان می‌ترسد. 

 

مدل صعود

 

حتی بعد از دور رفت بازی‌های گروه B هم کسی فکرش را نمی‌کرد که لبنان از گروهی که کره‌جنوبی، امارات و کویت در آن حضور دارند، موفق به صعود به مرحله بالا‌تر شود اما دو برد عجیب و معجزه‌گونه باعث شد که صعود لبنان پیش از برگزاری بازی آخر تقریبا مسجل شود. لبنان در مرحله پلی‌آف با بنگلادش روبرو شد و در مجموع ۴-۲ از سد این تیم گذشت. آن‌ها بازی‌های دور رفت مرحله گروهی را هم با یک برد، یک مساوی و یک باخت به پایان رساندند. برد ۳-۱ مقابل امارات و تساوی ۲-۲ مقابل کویت که هر دو در بیروت به دست آمد و باخت تحقیر‌آمیز ۶-۰ به کره در سئول. اما شاگردان تئو بوکر آلمانی دور برگشت را طوفانی آغاز کردند. آن‌ها ابتدا کویت را در خانه‌اش شکست دادند و بعد از آن کره را ۲-۱ در بیروت بردند. همین نتیجه عجیب سند صعود لبنانی‌ها به دور بعد را امضا کرد. لبنانی‌ها در آخرین بازی‌ ۴-۲ به میزبانشان امارات باختند. نتایج لبنان در مراحل قبلی، نشان‌دهنده ضعف مفرط آن‌ها در بازی‌های خارج از خانه است. به غیر از کویت، آن‌ها از بقیه بازی‌های خارج از خانه حتی یک امتیاز هم نیاوردند. شش گل از کره خوردند و چهار گل هم از امارات. لبنانی‌ها حتی به بنگلادش هم نه نگفتند.

 

 

مهدی شادمانی/ همشهری جوان 356