خواب بهاری و آمادگی برای کنکور و امتحان

لذت کافی ببر

همشهری جوان/شماره 355/زهرا الوندی:

قهوه چشم‌های آدم را باز می‌کند و خواب از سر می‌جهاند. البته قهوه‌ها با نگارنده همواره خصومت داشته‌اند و بگویید صدم میلی‌متری به باز شدن چشم‌ها کمک کرده، نکرده اما از آنجا که تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها، توصیه می‌شود وقت‌هایی قهوه بخورید که بخواهید هوشیار باشید. می‌گویند به خاطر کافئینی که دارد و خاصیت محرکش آدم را شارژ می‌کند و بیدار نگه می‌دارد.

بنابراین اگر صبح‌ها به ضرب چوب، چماق، چک، لگد، کتری آب جوش و سرد هم از جاتان تکان نمی‌خورید، این بار متمدنانه فنجان قهوه را امتحان کنید. یا بخواهید که امتحانتان کنند! ریختن یک فنجان قهوه در حلق به کنده شدن از تخت کمک می‌کند. اگر کلاس دارید و استاد شش دانگ حواسش به شماست که چشم‌هایتان مثل بای‌سیکل‌ران شده و با تنه درخت هم باز نمی‌ماند، یک شات قهوه را زیر صندلی‌تان امتحان کنید. از کجا می‌آورید دیگر به ما ربطی ندارد، فقط حواستان باشد در آن ‌هاگیر واگیر، قهوه بدون کافئین ندهند دستتان.

بازاری‌ها کافئین بعضی قهوه‌ها را با آب یا یک حلال دیگر می‌گیرند. در این صورت مجبورید با همان چشمان نیمه بسته به خانه بروید و در خماری‌اش باقی بمانید. البته هر چیزی به‌اندازه‌اش خوب است. به تحقیقات علمی هم گوش نکردید نکردید. بگذارید دعواهاشان که بین خودشان تمام شد و 100سالی گذشت جدی بگیریدشان. اینها را گفتیم که بگوییم اینکه نوشیدن قهوه از بروز دیابت جلوگیری می‌کند را خیلی هم جدی نگیرید. بگیرید فقط خیلی جدی نگیرید. پارچ پارچ قهوه خوردن شما را تبدیل به یک معتاد به کافئین عصبی می‌کند که بیماری‌های قلبی در کمینش نشسته‌اند.

آشنایی با اصالت و رگ و ریشه خانواده قهوه‌ها
هر قهوه‌ای، قهوه نیست

همچنان که می‌دانید، دانه‌های قهوه دانه‌هایی ریز و بیضوی هستند که عین زبان وسطشان قاچ خورده و درختشان در مناطق گرمسیری می‌روید. دانه‌ها ابتدا به رنگ سبز هستند اما وقتی داغ شوند اول رویشان زرد و سپس قهوه‌ای و برشته می‌شود. خلاصه که نوشیدنی محبوبی است.

اسپرسو و مافیای قهوه‌ای

این دانه‌ها که هواداران زیادی در جهان دارند، به دو نوع Arabica و Robusta تقسیم می‌شوند که اولی گران تر است و عطر و طعمش از باقی بهتر، و دومی کافئینش بالاتر است و برای جوانه زدن و رشد قر و ناز اولی را ندارد. طعمش تلخ و ترش است و انواع بهترش در اسپرسو به کار می‌رود. یادتان باشد که گول اسم‌های مختلف قهوه‌هایی که در کافی شاپ‌ها سرو می‌شود را نخورید و مرعوب جناب کافی من با آن لبخند پیروزمندانه‌اش نشوید. اصولا همه انواع قهوه، به جز قهوه ترک و فرانسه که خودشان‌اند، پایه‌شان اسپرسوست و فقط چهره عوض کرده‌اند و رد گم.

بنابراین هر جا خواستید پشم و پیل سفارش گیرنده را بریزید، نگاهی به منو بیندازید و به رویش بیاورید که همه‌شان مادرزادی اسپرسو اند. طرف فکر می‌کند حرفه‌ای هستید و شاید براتان قهوه بهتری بیاورد. کیفیت هم عوض نشود لااقل آن لبخند پیروزمندانه که می‌رود. نمی‌رود؟

اخیرا در راستای کشف خوراکی‌های جدید، نگارنده به یک محصول وطنی هم دست پیدا کرده که دور دانه‌های قهوه لایه نازکی از شکلات کشیده و به عنوان شکلات قهوه و با ظاهری بس زیبا عرضه می‌کردند. در یک آزمایش، این محصول را به هر که عرضه کردیم، با اخ و تف گیرنده مواجه شد و تنها مشتری سالانه‌اش لابد خودش ماند و خودش. البته این تولیدات به ذات مهربان و برانگیزاننده قهوه لطمه‌ای وارد نمی‌کند.

نوع مرغوب چه طوری است؟

قهوه باید روشن باشد. خوش عطر و بو باشد. همچین دست که می‌بری تویش پودر یکدست و نرمی داشته باشد. هرچه بهتر پودر شده باشد عطر و طعمش را بیشتر نشان می‌دهد. ضمنا بسته به اینکه چطور پودر شده باشد، کیفیت بهتری پیدا می‌کند. مثلا در حالتی که آسیاب می‌شود چون حرارت بیشتری در زمان پودر شدن تولید می‌شود کیفیت پودر تولید شده هم بهتر است.

بدیهی است که با هزار و یک امکان موجود از‌هاون گرفته تا دستگاه‌های قدیمی مادرهامان به نام «یک دو سه» با مارک مولینکس! و ... می‌شود دانه‌ها را پودر کرد. ضمنا اگر قهوه خور قهارید یا علاقه‌مندید که باشید، بهتر است برای خودتان یک آسیاب بخرید و هر بار که هوس قهوه کردید همان موقع قهوه‌تان را پودر کنید تا بوی بهتر و بیشتری بدهد. بو دادن دانه‌ها هم فیل هوا کردن نیست. می‌توانید خودتان دست به کار شوید. تف دادنش مثل تخمه است.

هر چه بیشتر حرارت بدهید طبیعتا رنگش تیره‌تر می‌شود و کافئینش بیشتر آزاد می‌شود. اسپرسو از همه قهوه‌ها تیره‌تر است و مزه‌اش هم تلخ‌تر. لاته و فرانسه روشن‌ترند. اگر کافئین بیشتر می‌خواهید راه به دست آوردنش سوزاندن قهوه‌های بی‌زبان نیست دوست عزیز. از آن دانه‌های کوچک بی‌زبان چه توقعی دارید؟

نکته: برای تشخیص کیفیت قهوه فرانسه این کار را بکنید: مقداری از پودر را روی آب بپاشید و منتظر بمانید. نه به‌اندازه مرور کردن یک فصل از سریال جدیدی که گرفته‌اید اما می‌توانید با این بهانه که دارید میزان مرغوبیت کالا را اندازه می‌گیرید، کمی خانواده را دو در کنید و ضمنا آنها هم احساس کنند مهندس تحویل جامعه داده‌اند. منتظر چه هستید؟ منتظر این که ببینید قهوه‌تان ته نشین یا حل می‌شود یا نه. قهوه فرانسه با کیفیت معقول باید برای مدت طولانی روی سطح آب بماند.

نکته
تفاله‌اش را دور نریزید
در ظرفی که قهوه را در آن نگه می‌دارید کیپ کنید که عطرش نپرد. اگر درش را باز گذاشتید و چندی بعد که برای مهمان عزیزتان قهوه مخصوصتان را سرو کردید، دیدید قهوه‌تان بو و طعم خاک اره می‌دهد تعجب نکنید. آدمیزاد چوب اعمالش را می‌خورد در قهوه‌ای با همین طعم. اگر مزه چوب بهتان نمی‌چسبد لطفا ظرف در بسته قهوه‌تان را در یک جای تاریک و خشک و خنک قرار بدهید که نم نکشد. بعضی قهوه‌ها با گذر زمان طعم و مزه بهتری پیدا می‌کنند.

هرچه بیشتر بمانند ترشی شان کمتر می‌شود و عطر بهتری می‌گیرند.  جای اینکه تفاله قهوه‌تان را بخورید یا دور بریزید، آن را بدهید گلدان‌هایتان بخورند و در لذت خودتان آنها را هم شریک کنید. میزان نیتروژنش بالاست و کود خوبی برایشان محسوب می‌شود. همین مهربانی‌ها و توجه نشان دادن‌هاست که هم آنها و هم شما را شکوفا می‌کند.

ترک یا یونانی؟
قهوه محبوب ایرانی؟

نه ترک است و نه یونانی. در مالزی و سنگاپور و اندونزی تولید می‌شود اما چون ترک‌ها طرز تهیه‌اش را کشف کردند، به قهوه ترک معروف شده! وگرنه این بی پدر و مادر اصلیت دیگری دارد. این قهوه، چون غلیظ است و به غلظت ما ایرانی‌ها می‌خورد، قهوه مورد علاقه ما ایرانی‌هاست. ضمنا هموطنان ارامنه‌مان هم در تهیه این قهوه حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. ضمن اینکه جاذبه‌های توریستی هم مانند فال بعد از نوشیدن دارد که کم‌کم به حرفه تبدیل و همین روزهاست که از مشاغل پر در آمد اعلام شود.

این قهوه در فنجان‌های کوچک سرو می‌شود و چون موقع سرو یا دم کردن از صافی استفاده نمی‌شود، ته این مایع غلیظ یک لایه لرد مانند می‌نشیند که بهتر است از خیر خوردن آن بگذرید. چون 7هزار تومان بابت یک قلپ قهوه داده‌اید ته آن را لیس نزنید، خوبیت ندارد. این ته مانده، تفاله قهوه است و آدم با شخصیت تفاله نمی‌خورد. البته ما همواره به خوردن این نوع تفاله اصرار می‌ورزیم ولی اگر سعی در شیک بودن دارید بدانید و آگاه باشید که این تفاله خوری از میزان شیکی شما می‌کاهد.

طرز تهیه : هر شی مخروطی بی‌کله‌ای ارلن نیست. بعضی از آنها که معمولا مسی‌اند یا استیل و شبیه شیرجوش، ایبریک نام دارند. چهره‌شان آشناست و زیاد زیارتشان کرده‌اید و فقط اسمشان را نمی‌دانستید. حالا که آشنا شدید، یک فنجان کوچک آب داخل ایشان بریزید. یک قاشق (که به روایت‌های مختلف، سر پر و سر خالی، مربا خوری و چای خوری عنوان شده) قهوه ترک به آن اضافه کنید. اگر قهوه شیرین می‌خورید همین الان هر چقدر که شکر می‌خواهید به آن اضافه کنید. این طوری دمای جوش آب بالاتر می‌رود و قهوه تان بهتر عمل می‌آید.

حالا هم بزنید تا شکر حل شود. اگر هم کلا پیرو شعار زندگی تلخ، قهوه تلخ هستید که فبها. حالا شعله گاز را روشن کنید و شعله را کم کنید. دستتان را بکنید میزان سنجش حرارت و بگیریدش روی آتش. یادتان باشد کباب دست نمی‌خواهید درست کنید.پس آن را در فاصله‌ای که ایبریک یا قهوه جوش را قرار است بگذارید بگیرید و از 2001 تا 2003 بشمرید. حرارت باید این‌قدر باشد که تا این حد دستتان طاقت بیاورد. حالا با دست کباب شده بایستید بالای سر قهوه جوش و منتظر باشید کف قهوه بالا بیاید. اولین قل را که زد قهوه جوش را بردارید. قرار نیست عین کتری آب جوش قل قل بجوشد. برش دارید دیگر تا کفش از بین نرفته! قهوه ترک خوب باید رویش کف داشته باشد. حالا اگر قرار است برای چند نفر سرو شود کف را تقسیم کنید، بعد خود قهوه را بریزید.